به منظور بررسی تفاوت‌های موجود بین کنتاکتورها و کلیدهای اتوماتیک؛ لازم است که در ابتدا به بررسی و شناخت جداگانه هر کدام از این تجهیزات فنی پرداخته شود؛ تا در شناخت عملکرد و کاربردهای آن‌ها دچار اشتباه و یا سو مصرف نشویم و از این طریق از تحمیل هزینه‌های اضافه‌تر و بیشتر به سیستم جلوگیری به عمل آید. در طول این مقاله قصد داریم به معرفی کنتاکتور و کاربرد آن و بررسی این تفاوت‌ها بپردازیم. از منظر بررسی این تفاوت‌ها؛ تا حدی هم به معرفی این تجهیزات و موارد کاربری آن‌ها اشاراتی خواهیم کرد.
معرفی کنتاکتور و کاربرد آن
در معرفی کنتاکتور و کاربرد آن؛ می‌توان گفت که کنتاکتور از جمله یکی از تجهیزات فنی است؛ که در صنایع مختلف به منظور قطع و وصل یک مدار الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در واقع به دستگاه کلیدزنی الکتریکی هم شهرت یافته است. بر اساس یک تعریف دیگر می‌توان کنتاکتور را نوع خاصی از رله به شمار آورد؛ اما قطعا متخصصین این فن واقف هستند؛ که تفاوت‌های اساسی بین این دو دستگاه وجود دارد. یکی از بارزترین تفاوت‌های بین این دو دستگاه که باعث تمایز آن‌ها از هم می‌شود؛ این است که کنتاکتور در دستگاه‌هایی نصب می‌شود که ظرفیت تحمل جریان بالایی داشته باشند؛ در صورتی‌که برخلاف آن؛ رله در دستگاه‌هایی کاربرد دارد که ظرفیت تحمل جریان پایین‌تری داشته باشند.
به عنوان معرفی کنتاکتور و کاربرد آن؛ قابل ذکر است که در ساختمان هر کنتاکتور چندین کنتاکت وجود دارد که نقش تحمل بارهای بزرگتر در مدار را به دلیل قابلیت باز و بسته شدن سریع بر عهده دارند. نحوه کارکرد کنتاکتور به این صورت است که ابتدا با عبور جریان الکتریکی از آن؛ یک میدان مغناطیسی قوی در کنتاکتور ایجاد شده که قادر است؛ آرمیچر را به سمت بوبین یا سیم پیچ بکشاند. این عمل به ایجاد یک قوس الکتریکی منتج خواهد شد؛ سپس به کمک یک کنتاکت؛ جریان الکتریکی به سمت دستگاهی که کنتاکتور در آن قرار داده شده است هدایت می‌شود؛ بر این اساس قطع و وصل شدن مدار انجام می‌شود. برای غیرفعال‌سازی کنتاکتور بایستی آن‌را از دستگاهی که کنتاکتور در آن قرار داده شده است خارج کرد. کاربردهای کنتاکتور در صنایع مختلف فراوان است که در ذیل مقاله به معرفی تعداد کمی از آن‌ها خواهیم پرداخت:
- استفاده در راه اندازی موتورهای شنت
- استفاده در راه اندازی موتورهای سری
- استفاده در کنترل موتورهای الکتریکی، بانک‌های خازن، تجهیزات روشنایی و پردازش کننده نور
- استفاده در راه اندازی موتور آسنکرون با و بدون ترمز جریان مخالف
- استفاده در صنایعی که در آن‌ها؛ دو فاز مایع و گاز بایستی در تعامل یکدیگر باشند
معرفی کلید اتوماتیک و کاربرد آن
بعد از معرفی کنتاکتور و کاربرد آن؛ به معرفی کلیدهای اتوماتیک می‌پردازیم؛ یکی از بهترین برند‌ها، کلید اتوماتیک زیمنس است. بر این اساس از کلیدهای اتوماتیک برای محافظت تجهیزات برقی در مدار استفاده می‌شود. ساختمان کلیدهای اتوماتیک هم از چندین رله تشکیل شده است که هر کدام نقش و وظیفه خاصی را بر عهده دارند. این کلیدها در تجهیزاتی مانند سیم و کابل‌های موجود در مدار، تجهیزات صنعتی، مدارات تامین کننده روشنایی به جهت محافظت در برابر اضافه بار یا اتصالات کوتاه کاربرد دارند. به منظور افزایش توانایی و کارایی در کلیدهای اتوماتیک؛ تجهیزات جانبی را که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد را روی آن‌ها نصب می‌کنند:
- واحد محدودسازی جریان برق: این وسیله مسوولیت افزایش قدرت و توانایی کلید اتوماتیک؛ در قطع سریع جریان برق را بر عهده دارد.
- موتور الکتریکی: این وسیله امکان قطع و وصل مجدد کلید اتوماتیک را از فاصله دور فراهم می‌سازد.
- کنتاکت‌های کمکی: وظیفه این کنتاکت‌ها در کمک به مانیتور کردن وضعیت کلید است و نحوه عملکرد در آن‌ها به این صورت است که به همراه پل‌های اصلی کلید؛ قطع یا وصل می‌شوند.
- رله افت ولتاژ: در موقعیتی که ولتاژ تغذیه مساوی یا کمتر از 70 درصد ولتاژ نامی شود؛ فرمان قطع کلید از سمت این رله صادر می‌گردد و یا در صورتی‌که ولتاژ کم باشد از وصل شدن کلید جلوگیری می‌کند.
تفاوت کنتاکتور با کلید اتوماتیک
در بررسی تفاوت کنتاکتور و کلید اتوماتیک، معرفی کنتاکتور و کاربرد آن و همین‌طور معرفی کلید اتوماتیک؛ پیش‌تر هم اشاره شد که در صنایع الکتریکی گاهی عملکرد این تجهیزات را یکسان و یکی می‌دانند در صورتی‌که در واقعیت این طور نیست. در واقع کنتاکتورها به منظور قطع و وصل کردن مکرر در مدارهای الکتریکی و در شرایط معمولی استفاده می‌شوند. اما رله‌ها تجهیزاتی هستند که که قادر هستند که اتصالات مدار را با تغییر شرایط در آن مدار یا مدارهای مرتبط تغییر دهند.
تفاوت اصلی دیگری بین کنتاکتورها و کلیدهای اتوماتیک در ظرفیت بار وجود دارد. به گونه‌ای که عموما رله‌ها مناسب بارهای معادل 10 آمپر یا حتی کمتر هستند؛ ولی کنتاکتورها برای بارهای بیشتر از این حد مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان یک تفاوت دیگر بایستی اشاره کرد که کنتاکتورها با ایجاد جریان مغناطیسی قادر به قطع و وصل مدار از طریق تماس سطح‌های ثابت و متحرک می‌گردند؛ ولی اصول کار کلیدهای اتوماتیک یا قطع کننده‌های مدارات الکتریکی بر اساس مکانیسم دو سطح تماس فلزی است؛ به این صورت که در حالت عادی که جریان در حال عبور از مدار است کنتاکت‌ها در تماس با یکدیگر هستند و به جریان اجازه عبور داده می‌شود و با تغییر مکانیسم نحوه قرارگیری کنتاکت‌ها به صورت قرارگیری در کنار هم که با فشار مکانیکی این حالت به وجود می‌آید؛ تماس کنتاکت‌ها با هم قطع شده و این عمل در نهایت منجر به قطع مدار می‌گردد.
قصد ما در این مقاله پرداختن به تفاوت‌های بارز میان کنتاکتور با کلید اتوماتیک و معرفی کنتاکتور و کاربرد آن در صنعت یا کاربرد کلید اتوماتیک بود؛ در صورتی‌که در این زمینه نیاز به مشاوره یا راهنمایی بیشتری داشته باشید؛ همین‌طور برای ثبت سفارش و خرید می‌توانید از نظرات کارشناسان ما در شرکت سینا صنعت بهره بگیرید به این منظور می‌توانید از شماره‌های درج شده در تارنمای این شرکت برای تماس استفاده کنید. کارشناسان شرکت به صورت 24 ساعته آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان بوده و پشتیبانی یا خدمات قبل و بعد از فروش محصولات شرکت را در حیطه مسوولیت خود می‌دانند. کیفیت محصولات و رضایت مشتریان در شرکت سینا صنعت یکی از وظایف خطیر این شرکت است که همواره و در طول سالیان متمادی؛ آن را در سرلوحه وظایف و خدمات خطیر خود قرار داده است.
