کنتاکتورها همانند رله‌ها، وظیفه‌ی قطع و وصل جریان یک مدار الکتریکی را بر عهده دارند؛ با این تفاوت که در مدارهای با ولتاژ و جریان بالا، کاربرد دارند. رله‌ها برا حداکثر جریان ۵ تا ۱۰ آمپر کارایی دارند؛ در حالی‌که کنتاکتورها عموما برای ولتاژهای سه‌فاز با جریان خیلی زیاد، مورد استفاده قرار می‌گیرند. به همین دلیل، نحوه سیم کشی کنتاکتور به شیوه‌ای دقیق و کارکرد صحیح آن، اهمیت زیادی در عملکرد صحیح موتور و تجهیزات و همچنین ایمنی سیستم دارد. کنتاکتورها در دو نوع سف فاز و تک فاز تولید و عرضه می‌شوند که با توجه به کاربرد کنتاکتور، نوع سه فاز آن بیشتر استفاده می‌شود؛ ضمن اینکه کنتاکتور سه فاز برای مدارهای تک فاز نیز قابل استفاده است. با ما همراه باشید تا در ادامه این مطلب، قدم های مهم برای سیم‌کشی کنتاکتور را مرور کنیم.
۱_ چند عامل مهم در هنگام تهیه کنتاکتور
قبل از تهیه کنتاکتور و انجام اتصالات آن لازم است ابتدا به عوامل حیاتی زیر نگاهی بیندازیم:
✔ ولتاژ مورد نیاز برای اتصال به کنتاکت‌ها
✔ جریان مورد نیاز برای بار خروجی کنتاکتور
✔ ولتاژ مخصوص برای تحریک بوبین کنتاکتور
✔ بررسی دقیق راهنمای نصب کنتاکتور و نحوه سیم کشی آن
✔ سه فاز و تک فاز بودن کنتاکتور
✔ داشتن کنتاکت‌های کمکی
______________________🔷🔷🔷🔷______________________
کنتاکتور زیمنس، از پرفروش ترین محصولات مجموعه سیناصنعت
______________________🔷🔷🔷🔷______________________
بررسی کنتاکت‌های کمکی و ارزیابی آن ها
کنتاکتور کمکی برای مدارهای فرمان و کنترل استفاده می‌شود و با قطع و وصل شدن کنتاکتور اصلی، تیغه‌های کمکی نیز تغییر وضعیت می‌دهند. کنتاکت کمکی شامل یک تیغه‌ی NO و یک تیغه‌ی NC است که البته همه‌ی کنتاکتورها شامل کنتاکت کمکی نیستند و می‌توان آن را جداگانه تهیه کرد و روی کنتاکتور، سوار کرد.
تیغه‌های کمکی در حالت عادی، با تحریک کنتاکتور توسط ترمینال‌های A۱ و A۲، وضعیت خود را تغییر می‌دهند. تیغه‌ی NO همانند تیغه‌ی کنتاکتور و تیغه‌ی NC برعکس تیغه‌ها، تغییر وضعیت می‌دهند.
۲_ آماده‌سازی کنتاکت‌ها
در دومین مرحله از نحوه سیم کشی کنتاکتور، ابتدا کنتاکتور را بر روی ریل نصب نموده و سپس کابل‌های قدرت و تحریک را به کنتاکتور متصل سازید. برای انجام عملیات عیب‌یابی، به راحتی می‌توانید کابل‌ها را با شماره‌گذاری مشخص کنید. قبل از شروع به کار حتماً از قطع بودن برق در تابلو اطمینان حاصل کنید.
۳_ سیم‌ها را آماده کنید
در این مرحله، باید با استفاده از ابزار مناسب، روکش کابل‌ها را به اندازه یک و نیم سانتی‌متر جدا کنید. اگر کابل‌ها رشته‌ای هستند، باید آن‌ها را به شکل مناسب و قابل قبولی به هم پیچانید تا ازعدم وجود رشته آزاد در کابل اطمینان حاصل شود. لطفا توجه کنید که مراحل نهایی که در ادامه خواهند آمد از مهم‌ترین گام‌ها برای سیم‌کشی کنتاکتور هستند.
با کارشناسان فروش مجموعه سینا صنعت از طریق شماره های زیر در ارتباط باشید:
۵_ وصل کردن مدار فرمان کنتاکتور
ابتدا با اتصال سیم فاز و نول به ترتیب به دو ترمینال ورودی A۱ و A۲ کنتاکتور، جریان ورودی به بوبین کنتاکتور را وصل کنید. این برق مصرفی خود بوبین است که جریان کمی می‌کشد و نیاز به سیم‌های با ظرفیت بالا برای اتصال ورودی نیست. دقت کنید که بوبین عمده‌ی کنتاکتورهای موجود در بازار، با برق ۲۲۰ ولت کار می‌کنند و کافی است به برق شهر وصل شوند؛ اما ممکن است برخی با ولتاژ ۱۲.۲۴ یا حتی ۳۸۰ فعال شوند.
۵_ چک کردن کنتاکتور با متصل کردن آن به برق
پیش از اتصال سیم برق مصرف کننده که می‌تواند سه فاز یا تک فاز باشد؛ در گام پنجم با اعمال برق ورودی به کنتاکتور، آن را فعال می‌کنیم. پس از شنیدن صدای فعال شدن که شبیه به صدای یک کلیک است، ولتاژ ورودی را بلافاصله قطع می‌کنیم.
۶_ ایجاد اتصالات ورودی در مدار قدرت کنتاکتور
در چهارمین گام از نحوه سیم کشی کنتاکتور ابتدا با استفاده از پیچ‌گوشتی مناسب، پیچ‌های ورودی کنتاکتور باز می‌شوند. سپس، سیم‌ها به ترتیب مناسب در ترمینال‌ها قرار می‌گیرند و محکم می‌شوند. در این مرحله بهتر است به نکات زیر توجه کنیم:
• فشار وارد شده به پیچ‌ها نباید بیش از حد باشد. فشار زیاد ممکن است باعث ترک‌خوردگی پیچ‌ها شود و در نتیجه عملکرد کنتاکتور را مختل کند.
• فقط بخش هادی سیم باید در ترمینال قرار گیرد. قرار دادن روکش سر سیم در داخل ترمینال می‌تواند باعث ایجاد اتصال کوتاه شود.
به منظور وصل کردن برق منبع سه فاز به کنتاکتور سه رشته سیم را در محل رسیدن به کنتاکتور، قطع کنید، سیم مشکی ورودی به کنتاکتور را به ترمینال ۲L، سیم قرمز را به ترمینال L۱ و سیم آبی را به ترمینال L۳ در کنتاکتور متصل نمایید. این عمل به¬طور دقیق برق منبع را به ورودی کنتاکتور متصل خواهد کرد.
نکته‌ای که در نحوه سیم کشی کنتاکتور ضرورت توجه می‌نماید، شماره‌گذاری ترمینال‌های ورودی است که امکان دارد به‌صورت عددی ارائه شوند. در این صورت شما باید سه سیم برق ورودی را به پیچ‌های ۱.۳ و ۵ وصل کنید.
🔹🔷 مشاهده تجهیزات الکتریکال در فروشگاه سینا صنعت 🔷🔹
۷_ حال، خروجی‌ها را متصل کنید
در این مرحله، آخرین مرحله سیم‌کشی کنتاکتور یعنی اتصال خروجی‌ها انجام می‌شود. این خروجی‌ها نیز مانند گام چهارم، متصل می‌شوند. پس از اتصال خروجی‌ها باید تمامی اتصالات را با دقت بررسی کنید تا از صحت عملکرد کنتاکتور اطمینان حاصل نمائید.
توجه داشته باشید که باید ادامه‌ی سیم مشکی را به ترمینال T۲، انتهای سیم قرمز را به ترمینال T۱ و انتهای سیم آبی را به ترمینال T۳ وصل کرده و به ترتیب با پیچ‌های ۲.۴ و ۶ آن¬ها را ببندید.
لازم به ذکر است هر یک از ترمینال‌ها و پیچ‌ها به عنوان خروجی بار جریان در کنتاکتور شناخته می‌شوند و در نحوه سیم کشی کنتاکتور باید به این موضوع توجه کرد.
۸_ اتصال کنتاکتور به مصرف کننده
در انتهای مرحله ششم، باید ادامه‌ی سیم‌های قدرت را به ترمینال‌های بار وصل کنید تا کنتاکتور به بار متصل شود.
کلام آخر
در نظر داشته باشید که کنتاکتورهای سه فاز انواع مختلفی دارند و هر کدام دارای نقشه سیم‌کشی خاص خود هستند. با استفاده از نقشه می‌توانید کنتاکتور مورد نظر خود را به راحتی راه‌اندازی کرده و همچنین اطلاعاتی مانند روش نصب و اجزای کنتاکتور را از طریق نقشه سیم‌کشی کنتاکتورهای سه فاز به دست آورید. به شما توصیه می‌کنیم برای این کار از تکنسین‌های حرفه‌ای استفاده کنید تا به مشکل برنخورید. انتخاب یک کنتاکتور با کیفیت و قابل اعتماد بسیار مهم است و تأثیر زیادی بر عملکرد سیستم خواهد داشت.
